Voordat we beginnen, kunnen jullie jezelf nog even kort voorstellen?
Lotte: “Mijn naam is Lotte Ruyten en ik werk bij stichting Thuishuis Woerden. Wij zetten ons inmiddels vijf jaar in om eenzaamheid binnen Woerden, te voorkomen én te verminderen. Eén van de manieren is het project AutoMaatje. Hier zijn we vijf jaar geleden als pilot mee begonnen en inmiddels hebben we zo’n 200 ritten per week. Kortom, we werken hard aan ons doel: mensen minder eenzaam laten voelen.”
Simone: “Mijn naam is Simone van Leeuwen van ANWB. Ik ben projectcoördinator voor AutoMaatje. Je kunt het project zien als franchiseconcept, Lotte is één van onze coördinatoren in het land. Gemeenten kunnen zelf een AutoMaatje opstarten en ANWB biedt hierbij de nodige ondersteuning. Alle projecten realiseren we vanuit ons sociaal fonds en zijn gerelateerd aan één van de volgende thema’s: verkeersveiligheid, mobiliteit voor iedereen of duurzaam vervoer. AutoMaatje biedt de mogelijkheid om ouderen (maar ook andere minder mobiele mensen) in de maatschappij meer mobiliteit te geven.”
Wat is AutoMaatje én wat betekent dit project voor mensen in Nederland?
Simone: “ANWB voert het project niet zelf uit. Dit doen we via diverse welzijnsorganisaties en gemeenten door heel het land. Door middel van vrijwillige chauffeurs bieden we vervoer voor minder mobiele mensen. Zij kunnen dit aanvragen bij een coördinator. Daarna wordt er een match gemaakt tussen de chauffeur en de deelnemer die ergens naartoe wilt. Bij dit concept wordt een klein bedrag betaald door de deelnemer. Dit dient eigenlijk enkel als onkostenvergoeding voor de chauffeur.”
Lotte, hoe ben jij bij AutoMaatje terecht gekomen?
Lotte: “We kregen eigenlijk de vraag vanuit de gemeente Woerden. Zij stonden in contact met ANWB en waren benieuwd of het project zou werken. Onze stichting zoekt diverse manieren om in contact te komen met kwetsbare groepen, voornamelijk ouderen. Daarom kozen we er al snel voor om AutoMaatje een kans te geven. En eigenlijk had niemand verwacht dat het binnen vijf jaar zo goed zou lopen.” Lotte vervolgt: “We komen bij de meest kwetsbare groepen van de samenleving. Ouderen die minder mobiel zijn door een rollator en op een dag maximaal 500 meter kunnen lopen. Dan wordt je wereld natuurlijk wel erg klein. De vrijwilligers van AutoMaatje maken hierin echt een verschil! Ze brengen de ouderen niet alleen van A naar B, maar zorgen voor een contactmoment en een gezellig praatje. Daardoor werd het project door mond-tot-mond reclame al snel groter. Inmiddels heb ik er twee collega’s bij en zijn er ruim 70 vrijwilligers werkzaam.”
Het is dus in vijf jaar een klein beetje uit de hand gelopen?
Lotte: “Voor ons was het constant kijken naar: ‘hoe kunnen we deze vraag aan’. De behoefte bleek enorm te zijn. AutoMaatje vult een gat in de markt, een project als dit was er nog niet. Terwijl het voor kwetsbare mensen wel echt hét verschil maakt. We focussen daarom op het werven van vrijwilligers en kijken hoe we het persoonlijk kunnen houden. Daarnaast moeten we de planning bemannen, dat is soms best een puzzel! Maar ook vrijwilligers en deelnemers enthousiast houden, zodat we meer bekendheid krijgen. Trouwens, bekendheid creëren is niet altijd even makkelijk. Onze doelgroep bevindt zich niet op het internet. Daarom bedenken we creatieve oplossingen om ouderen toch te bereiken.”
Hoe ondersteunt ANWB de coördinatoren door heel het land?
Simone: “We zijn voornamelijk aanspreekpunt voor gemeenten en welzijnsorganisaties die met AutoMaatje willen starten. Vervolgens kijken we of de organisaties aan de criteria voldoen. Eigenlijk zien we overal waar we starten dat de behoefte enorm groot is. Er zit een enorme groei in het potentieel van het aantal ritten en deelnemers. Met name het zoeken van chauffeurs kan lastig zijn, daar help ik bij vanuit ANWB.” Simone vervolgt: “Verder zorg ik ervoor dat het concept behouden en herkenbaar blijft, bijvoorbeeld met PR-materialen of brochures. We faciliteren in de software waarmee matches gemaakt worden en ritten geregistreerd. Dit doen we aan de hand van bepaalde parameters, zodat we zeker weten dat de matches kloppen. Dit sociale aspect is een belangrijk onderdeel van ons concept. Het is niet alleen ritjes regelen, maar ook een praatje, iemand ophalen bij de deur en eventueel meelopen naar de locatie waar de deelnemer moet zijn.”
Was AutoMaatje altijd al zo persoonlijk en op maat gemaakt?
Lotte: “Zeker, de persoonlijkheid maakt van AutoMaatje een succes. Het begint al met een telefoontje over de aanvraag van de deelnemer, daarnaast gaan we in Woerden altijd even langs de ouderen. Zo zien we meteen of we iemand nog meer kunnen ondersteunen. De matches worden persoonlijk gemaakt, het komt vaak voor dat het een oude buur is of een leraar van vroeger. Dat maakt het voor de deelnemer én de vrijwilliger een stuk leuker! Niet alleen voor de ouderen, maar ook voor de vrijwilligers bieden we maatwerk. Een aantal maken bijvoorbeeld alleen langere ritten, sommigen hebben een vaste deelnemer. Zo ontstaan er waardevolle relaties.” Lotte vertelt: “Dit kost ons veel extra tijd én dat is de uitdaging. Blijven groeien en het toch persoonlijk houden. AutoMaatje levert echte maatjes, dat zit in de kleine dingen en net dat beetje extra geven.”
Waarom is AutoMaatje juist nu zo belangrijk?
Lotte: “Ten eerste omdat de vraag enorm is. Ik ben in het begin echt geschrokken van het aantal mensen dat aan huis gekluisterd zit. Ouderen zijn vaak afhankelijk van een eigen netwerk, maar willen familie of kinderen niet altijd lastig vallen. Door AutoMaatje hebben ze meer zelfredzaamheid en de regie. We maken het mogelijk dat ze toch even de stad in kunnen, boodschappen kunnen doen of langs een vriend of vriendin kunnen gaan. Voor een deel zijn de AutoMaatjes vaak de enige contacten die ze in één week hebben. De vrijwilligers zien het als iets kleins, maar voor een deelnemer maakt het de gehele week! Dat terughoren van de ouderen blijft een enorme drijfveer.”
Zien jullie dat AutoMaatje bij elke gemeenten zo veel verschil maakt?
Simone: “Absoluut, de eenzaamheid achter deuren is ontzettend groot. AutoMaatje neemt dit echt voor een stuk weg én creëert direct de mobiliteit voor ouderen. Dit zie je terug bij de explosieve groei wanneer een locatie start.”
Wat zijn belangrijke lessen die jullie hebben geleerd tijdens de opstartfase?
Lotte: “Ik heb geleerd dat het contact en de binding met de vrijwilligers belangrijk is. Daarom plannen we de ritten zelf in. We bellen van te voren altijd even met de vrijwilliger. Zo blijven we bij elkaar betrokken. Daarnaast is het belangrijk om zichtbaar te zijn. Niet alleen onder de doelgroep, maar ook bij de gemeenten. Sommige ouderen kunnen zelf niet snel contact met ons opnemen, dan is het fijn als kinderen weten dat AutoMaatje bestaat. Met de gemeenten delen we graag resultaten, zij financieren namelijk een groot deel van het project. Verder werkt zichtbaarheid om nieuwe vrijwilligers te werven, een groot deel meldde zich aan via berichten op social media.”
Waarom zou een vrijwilliger willen meewerken aan AutoMaatje?
Simone: “Je kunt echt een verschil maken en het is heel flexibel. Dat maakt AutoMaatje onderscheidend van andere vrijwilligersprojecten, je zit namelijk nergens aan vast. We bellen je op met de vraag of je een ritje kan doen; kun je niet, dan is dat geen enkel probleem. Daarnaast is het mogelijk om vaste dagen / dagdelen te rijden.” Simone vult aan: “Dat zie je bij veel vrijwilligers. Mensen willen zich wat minder vastleggen aan projecten die gebonden zijn aan een bepaalde dag of avond. Dus buiten het feit dat je écht van betekenis bent, is de flexibiliteit zeker een groot voordeel. Natuurlijk het sociale contact, dit kan ik niet vaak genoeg benadrukken. Bij ANWB hadden we al veel meer aan het proces kunnen automatiseren, maar juist het belletje en het praatje maken verschil.”
Lotte reageert: “Absoluut, door het sociale aspect zijn vanuit AutoMaatje veel nieuwe initiatieven en projecten ontstaan. Toen ik vijf ouderen in dezelfde straat ging inschrijven voor AutoMaatje, vonden ze het stuk voor stuk zo gezellig dat ik wel vaker langs mocht komen. Zo is Oudermaatje ontstaan. Ouderen die graag meer contact willen, worden aan elkaar gekoppeld. Samen koffie drinken is toch een stuk gezelliger! Een mooi voorbeeld voor wat je kunt doen met de contacten die je opdoet bij AutoMaatje.”
Wat moet er verder nog gebeuren om AutoMaatje te professionaliseren?
Simone: “We werken nu in een kwart van alle Nederlandse gemeenten. De winst is te behalen door ons netwerk nog veel groter te maken. Zodat nog meer steden mee gaan doen aan AutoMaatje. Het project zelf verdient zich eigenlijk al terug in het feit dat we veel voor de deelnemers betekenen.”
Hoe komen de ouderen (deelnemers) bij AutoMaatje terecht?
Lotte: “Op veel verschillende manieren. Dit gaat bijvoorbeeld via de familie of mantelzorgers van de ouderen. Maar het kan ook zijn dat iemand van de thuiszorg bij ons aanklopt. Soms kan het voor de ouderen verwarrend zijn, en maakt de familie de afspraak met ons. Daarna is het vooral via mond-tot-mond reclame. Als het balletje eenmaal rolt, dan rolt het wel. Lotte vertelt verder: “Bijvoorbeeld bij een dagbesteding voor ouderen, daar brachten we eerst één iemand naartoe en nu wel een stuk of zes. Voorheen kon dat gezellig bij elkaar in de auto, nu met corona is dat even gescheiden. Wat de logistieke puzzel wel weer iets ingewikkelder maakt. ”
Het zijn dus niet alleen ouderen die gebruik maken van AutoMaatje?
Simone: “Merendeel zijn ouderen, maar het is mobiliteit voor iedereen. We hebben daardoor ook jongeren met een lichamelijke beperking of personen die niet terug kunnen vallen op het bestaande netwerk. Op onze website zijn een aantal video’s te zien, gemaakt door Man Bijt Hond, waarin je ziet hoe groot de diversiteit is van onze doelgroep. AutoMaatje is er voor licht dementerende ouderen tot jongeren met down syndroom.”
Een goed beeld krijgen van AutoMaatje?
Hebben jullie vanuit Thuishuis Woerden wensen om AutoMaatje nog beter te maken?
Lotte: “In de toekomst zouden we graag het planningsysteem nog beter willen maken. Als dit proces sneller gaat verlopen, kunnen we uiteindelijk meer tijd investeren in de vrijwilligers en de deelnemers. Verder willen we groeien, daar blijven we aan werken. De afgelopen jaren kregen we er maandelijk 10 a 20 nieuwe deelnemers bij.” Simone vult aan: “We werken momenteel met 75 gemeenten en in totaal 275 locaties. We bereiken 14.000 deelnemers. Dat is gemiddeld ongeveer 6 procent van de mensen die extra mobiliteit kunnen gebruiken. Voor ons zit daar nog veel potentie. We bereiken er al ontzettend veel, maar dit is zeker nog te verbeteren.”
Jullie werken nu samen met ruim 2300 vrijwilligers, zijn er nog nieuwe mensen nodig?
Simone: “Absoluut. Per gemeente wisselt het, maar er is altijd behoefte. Dan kunnen we aan iedereen de rit aanbieden die ze graag willen. Vrijwilligers kunnen op onze website zien waar we al werkzaam zijn met AutoMaatje. Daar kunnen ze zich aanmelden.”
Wat wil je voor AutoMaatje voor de komende vijf jaar realiseren?
Simone: “Ik wil graag doorgroeien naar minstens de helft van de Nederlandse gemeenten. Zo kunnen we de bekendheid onder de doelgroep nog groter maken. Daarnaast hebben we de ambitie om dit project terug te geven aan de maatschappij. Uiteraard zetten wij het op poten, maar we zouden het mooi vinden als het straks zo groot wordt, dat het een landelijk initiatief wordt. Dat vraagt nog wel wat professionaliseren, en die stappen wil ik graag gaan zetten.”
Thuishuis, waar staan jullie over vijf jaar?
Lotte: “Ik hoop dat we blijven groeien. Het opsporen en in contact komen met mensen die het moeilijk vinden om weer mee te komen in de maatschappij. Deze mensen ondersteuning bieden. We zijn zelf bezig met professionaliserings-slagen. Door de enorme groei, moeten we bepaalde dingen op orde houden. Nieuwe vrijwilligers werven is altijd een ding. En ik hoop dat het helemaal niet meer weg te denken is uit de gemeente Woerden. Dat is het nu al niet, maar over vijf jaar helemaal niet meer.”
Wat kun je anderen aanraden die bezig zijn met sociale projecten?
Lotte: “Ga beginnen! Ik zie heel veel mensen met goede ideeën, die toch te bang zijn om de eerste stap te zetten. Natuurlijk moet je een plan hebben, maar het is vooral de drive en energie die je erin stopt. Dat gaat zich uiteindelijk vertalen naar succes. Een goed idee en de goede energie, dan vind je de weg wel. Maar dan moet je wel eerst beginnen. Gaandeweg kun je bijslijpen en dingen verbeteren.” Simone: “Daarnaast bieden we vanuit ANWB al een volledig concept aan. Dus als organisatie of gemeenten kun je vrij gemakkelijk instappen. Er moeten wel financiën zijn en een coördinator. Maar vaak na dat gesprek krijgt het al vorm, en ondersteunt ANWB waar nodig. Ga het gewoon doen en zie geen grote beren op de weg.” Lotte: “Veel gemeenten hebben daarnaast een eigen vervoersservice. Maar ik merk dat de naam ANWB heel veel deuren opent. Het is een positieve organisatie en mensen hebben hier een goede associatie mee. Dus het kan heel nuttig zijn om over te stappen op AutoMaatje om bepaalde mensen te bereiken.”
Er zijn dus eigenlijk helemaal geen drempels meer voor gemeenten om zich aan te melden. Staat er nog één op jullie wensenlijst?
Simone: “Den Haag, daar zijn we met ANWB gevestigd. Het zou mooi zijn als zij zich aan AutoMaatje toevoegen.”
Willen jullie verder nog iets kwijt?
Lotte: “Met het thuiswerken kan een ritje voor één van onze deelnemers heerlijk de dag breken. Dus meld je vooral aan!” Simone vult aan: “Absoluut. Mijn eigen gemeente, Noordwijk, gaat starten met AutoMaatje. Ik zal dan tijdens het thuiswerken zeker een aantal ritten gaan maken. Laten we daarnaast als gemeenten meer van elkaar leren. Dan kunnen we met het hele land AutoMaatje tot een nog hoger niveau tillen.”
AutoMaatje gebruiken, opstarten of vrijwilliger worden?
Neem contact op met Robidus of kijk eens op onderstaande websites:
